Ekolodzy, eksperci od energetyki i działacze Partii Zieloni zaapelowali do liderów i członków wszystkich partii i ugrupowań również na lokalnej polskiej scenie politycznej o przyjęcie wspólnej wizji i planu transformacji energetycznej. – Uczyńmy ją wspólnym priorytetem – mówili organizatorzy.
W konferencji i debacie zorganizowanej przez Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA wzięli udział eksperci i politycy samorządowi. Patronat Honorowy nad wydarzeniem objął Marszałek Województwa Dolnośląskiego Cezary Przybylski.
– To jest rewolucja cywilizacyjna. Celem ponadpartyjnego programu transformacji energetycznej i ochrony klimatu musi być zastąpienie, na każdym szczeblu lokalnym: od domu, osiedla, gminy, klastra OZE, i regionu, paliw kopalnych: węgla, ropy i gazu czystymi źródłami energii, z naciskiem na ich efektywne wykorzystanie. Plan Zielonych, dziś już przychylnie witany przez PSL, SLD, Nowoczesną, ruchy miejskie i ekologiczne – zakłada między innymi, że pierwsze istotne zmiany w polskiej energetyce miałyby zajść już do 2030 roku. Całkowita rezygnacja np. z węgla w ciepłownictwie czy transporcie do 2050 – tłumaczy Radosław Gawlik, prezes Stowarzyszenia Ekologicznego EKO-UNIA.
Zieloni, wspólnie z wybitnymi naukowcami i ekspertami,opracowali 11 założeń transformacji energetycznej, jaka miałaby zajść w Polsce. Chodzi m.in. o redukcję paliw kopalnych, zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii, czy też o edukację społeczeństwa.
– Dokonująca się globalna transformacja energetyki ogarnia wszystko, przenosi się na całą gospodarkę. Konkurencja zaczyna napędzać postęp technologiczny, najszybszy w całej historii energetyki. Na tym zaczynają korzystać różne kraje Unii, gospodarstwa domowe, przemysł i cała gospodarka. Jest to trend całkowicie odwrotny niż w Polsce. Dlatego ludzie, przedsiębiorcy, gminy, województwa muszą wziąć sprawy w swoje ręce. Przyszedł na to czas – podkreśla prof. dr hab. inż. Jan Popczyk, ekspert ds. energetyki z Politechniki Śląskiej.
Tymczasem nawet na Dolnym Śląsku, który jest w Polsce liderem w energetyce odnawialnej, jakość powietrza miejscami jest krytyczna. Ostatnio stolica województwa znalazła się na 4 miejscu rankingu światowego pod względem złej jakości powietrza.
– To pokazuje, że transformacja energetyczna jest konieczna i musi nabrać tempa. Powinna ona uwzględniać termomodernizację budynków, stosowanie energooszczędnych rozwiązań w budownictwie oraz transporcie publicznym, rozwój energetyki obywatelskiej, wykorzystanie lokalnych źródeł energii na przykład z kolektorów słonecznych lub wiatrowych czy biogazowni, kompostowni, gdzie przetwarzane są bioodpady. We Wrocławiu wciąż niewiele jest instalacji energii odnawialnej przyłączonych do budynków użyteczności publicznej – mówi Julia Rokicka, przewodnicząca Zielonych we Wrocławiu.
Politycy i eksperci dostrzegają potrzebę dyskutowania zarówno na poziomie samorządowym, jak i centralnym. Niedawno ekolodzy z EKO-UNII zaprosili do dyskusji posłów i senatorów, a tym razem radnych Sejmiku Województwa Dolnośląskiego.
– Przy stałym wzroście konsumpcji dóbr, w tym energii pod różną postacią, pilnej konwersji domaga się polityka energetyczna w Polsce i w wymiarze globalnym. Uruchomienie nowych źródeł energii realizowane musi być równolegle z działaniami minimalizującymi jej zużycie i z dbałością o podnoszenie efektywności energetycznej urządzeń, mieszkań, gospodarki a także całych struktur osadniczych. Planowanie przestrzenne ma do odegrania olbrzymią rolę w zmianie polityki energetycznej regionów, państw i kontynentów – wyjaśnia dr Maciej Zathey, dyrektor Instytutu Rozwoju Terytorialnego przy Urzędzie Marszałkowskim.
Po szczycie klimatycznym w Katowicach, kiedy Ministerstwo Energii ogłosiło strategię „Polityki Energetycznej Polski 2040”, większość wybitnych ekspertów podważyła jej kluczowe założenia. Wówczas Partia Zieloni, wraz ze specjalistami, przedstawiła strategię alternatywną. Propozycja ta opiera się na 11 kierunkowych założeniach koniecznych dla ustabilizowania cen energii, poprawy bezpieczeństwa energetycznego i ochrony klimatu.
– Apelujemy do wszystkich partii na polskiej scenie politycznej, aby transformację energetyczną uczynić priorytetem ponad podziałami. Dokładnie trzydzieści lat temu udało się nam, Polkom i Polakom, stworzyć Okrągły Stół i bezkonfliktowo odtworzyć demokrację. Wierzę, że teraz – już po wyborach parlamentarnych tej jesieni – uda się nam zbudować takie porozumienie dla ochrony klimatu i ocalenia przed katastrofą klimatyczną. Dla nas, Zielonych, to jest absolutny priorytet i nad tym będziemy pracować – przekonuje Urszula Zielińska z zespołu ds. energii Partii Zieloni.
Transformacja energetyczna staje się jednym z głównych wyzwań politycznych i ekologicznych dla większości ugrupowań politycznych. Przyjęcie apelu i jego głównych założeń, ma być celem i brzegowym warunkiem Zielonych oraz środowisk ekologicznych w rozmowach koalicyjnych dotyczących wyborów do Parlamentu Europejskiego i polskiego parlamentu w kolejnym roku.