Za sześć miesięcy w Polsce zacznie działać system kaucyjny. Rozwiązanie, które z powodzeniem funkcjonuje w 16 państwach Unii Europejskiej ma w naszym kraju wielkie poparcie społeczne, jednak biznes gra na zwłokę, stosując m.in. działania dezinformacyjne.
Pod koniec maja zakończyły się konsultacje w sprawie ustawy o systemie kaucyjnym prowadzone przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska. To pokłosie wielomiesięcznych prac resortu, mających na celu wypracowanie rozwiązań, które z jednej strony będą sprawiać, iż system będzie przyjazny dla konsumenta, z drugiej odpowiedzą na postulaty przedsiębiorców zaangażowanych w jego tworzenie.
Członkowie koalicji GOZ, tworzonej przez kilkanaście organizacji pozarządowych działających na rzecz klimatu i środowiska, wnieśli w konsultacjach istotne poprawki i uwagi, które na pierwszym miejscu stawiają kwestie środowiskowe i społeczne.
– „Kluczowe jest to, aby system kaucyjny wszedł w życie w styczniu 2025 r. Z ambitnymi poziomami zbiórki, czytelnym oznaczeniem opakowań i co ważne, z ogólnopolską zapowiedzią jego wejścia, w postaci kampanii informacyjnej przeprowadzonej przez podmioty odpowiedzialne za jego wprowadzenie” – komentuje Joanna Kądziołka, prezeska Polskiego Stowarzyszenia Zero Waste.
Już za kilka dni organizacja Rodzice dla Klimatu ogłosi list otwarty do Premiera Donalda Tuska, poparty przez liczne głosy ze strony NGOsów.
– „Od kilku miesięcy z niepokojem obserwujemy próby opóźnienia wejścia w życie tzw. ustawy kaucyjnej. Apelujemy do Pana Premiera o wsparcie tego rozwiązania, które przyniesie korzyści zarówno dla gospodarki, jak i dla środowiska, a także zwiększy zaangażowanie społeczne w kwestie ekologiczne” – dodaje Magdalena Zając, członkini Rodziców dla Klimatu.
Niepokój organizacji budzą przede wszystkim scenariusze przedstawiane przez szeroko rozumiany biznes, które fragmentaryczne prezentują sytuację związaną z działaniem systemu kaucyjnego. W opinii firm, które mają pełnić funkcję operatora systemu wszystko będzie działało poprawnie, ze strony MKiŚ płynie poparcie dla rozwiązań postulowanych przez przemysł związanych ze zdjęciem VAT z kaucji na butelki wielorazowe, czy jej podążaniem za produktem. Zaawansowane są także rozmowy na temat monitoringu oraz kar za niewywiązywanie się obowiązków kaucyjnych przez strony.
To w końcu się dzieje, oby sprawnie.
♻️ Wg danych @GUS_STAT w ostatnich latach wytwarzaliśmy w Polsce średnio ponad 3⃣5⃣0⃣kg odpadów rocznie na osobę.
W 2025 r. wejdzie w naszym kraju #systemkaucyjny. W innych krajach działa z powodzeniem.
Teraz Polska ✌️ pic.twitter.com/oJ93shrpi0— Pracownia Bystra (@PracowniaBystra) June 10, 2024
– „W naszej opinii najwyższy czas na przejście do etapu wdrażania zaproponowanych zmian oraz ruszenie z pracami nad jak najszybszym wprowadzeniem Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta, co sprawi, że producenci wreszcie wezmą finansową odpowiedzialność za swoje odpady opakowaniowe, a gminy będą mogły finansować system gospodarki odpadami” – komentuje Agnieszka Płodzik, kierowniczka Zespołu Zrównoważonego Zespołu, WWF Polska.
W skład Koalicji GOZ wchodzą m.in.: Polskie Stowarzyszenie Zero Waste, Pracownia na Rzecz Wszystkich Istot, Rodzice dla Klimatu, Instytut Spraw Obywatelskich, Fundacja Kupuj odpowiedzialnie, EKO-UNIA, WWF, Polski Klub Ekologiczny (oddział pomorski), UNEP / GRID, Centrum Prawa Ekologicznego oraz Instytut na rzecz Ekorozwoju.