PGE, największe przedsiębiorstwo elektroenergetyczne w Polsce, odpowiada na pytania postawione podczas Walnego Zebrania Akcjonariuszy. Okazuje się, że koncern w niewielkim stopniu dostrzega ryzyka klimatyczne i nimi nie zarządza. Nie precyzuje też strategii redukcji najważniejszych emisji, ale liczy na rozwój energetyki odnawialnej.
Warto wspomnieć, że Grupa Kapitałowa PGE opublikowała niedawno swoje wyniki finansowe za I kwartał 2025 r. Powtarzalny zysk EBITDA w I kwartale 2025 roku wyniósł ponad 4,3 mld zł. PGE pod koniec 2024 r. zatrudniało prawie 42 tys. osób. W energetyce konwencjonalnej odnotowano 8-procentowy spadek zatrudnienia w porównaniu do stanu na koniec 2023 r.
Wygaszanie i największa w Polsce rekultywacja
Przed PGE duże wyzwanie – odejście od energetyki węglowej w ciepłownictwie do 2030 r. Poza tym koncern ma wygaszać produkcję w elektrowniach węglowych, co wiąże się z rekultywacją (przywróceniem wartości przyrodniczych/użytkowych zdegradowanego terenu) kopalni odkrywkowych węgla brunatnego. To wszystko przy jednoczesnych inwestycjach w nowe moce wytwórcze.
– Grupa PGE wyraźnie zwiększa inwestycje w elektrownie gazowe, jednocześnie zmniejszając planowane poziomy generowania energii z jej odnawialnych źródeł do 2030 r. Obstawia bardzo ryzykowny scenariusz spadku ambicji klimatycznych – zarówno wśród instytucji finansowych, jak i energetycznych konkurentów w Europie i w Polsce – tłumaczy Kuba Gogolewski, koordynator projektów z Fundacji Mission Possible.
Wizja: Grupa #PGE liderem nowoczesnej energetyki, elastyczności, dystrybucji i ciepłownictwa. pic.twitter.com/P9OkGN68cS
— PGE Polska Grupa Energetyczna (@Grupa_PGE) June 12, 2025
Trzy miliardy m3 wody, mimo jej niskich zasobów
– Jeszcze bardziej niepokojące jest to, iż firma, która za maksimum 10 lat rozpocznie największy program rekultywacyjny w historii Polski, wymagający ponad 3 mld m3 zasobów wodnych, nie omawia swoich planów ze społeczeństwem, organizacjami, instytucjami i niezależnymi ekspertami, w tym międzynarodowymi – dodaje Gogolewski.
Polska regularnie zmaga się z suszą i cierpi na niskie zasoby wodne, co dodatkowo zaostrza konflikty i wątpliwości. Specjalista mówi o konieczności jak najlepszego przeprowadzenia procesu, co jego zdaniem nie jest możliwe bez zaangażowania różnych stron. – Za to PGE zasłania się tajemnicą spółki oraz prawami autorskimi, aby nie udostępniać modelu hydrologicznego odkrywki Turów.
– Opublikowanie tego modelu umożliwiłoby zgłaszanie komentarzy i sugestii. One umożliwiłyby maksymalizację zysków dla ogółu społeczeństwa, zamiast zysków tylko dla spółki. W tym kontekście bardzo niepokoi informacja, że „na chwilę obecną na poziomie Strategii Grupy PGE do 2030 r. nie ma precyzyjnie ustanowionych celów odnoszących się bezpośrednio do zarządzania wodą” – mówi ekspert.
Gogolewskiego martwi też brak konkretnego planu ograniczenia emisji metanu z kopalń odkrywkowych węgla brunatnego, należących do GK PGE, z których w 2024 r. emisja metanu wyniosła 41,63 Mg.
Podczas Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy PGE stanęło w ogniu pytań. Akcjonariusze nie uzyskali jednak odpowiedzi na miejscu, a dopiero dwa tygodnie później na piśmie. Dokument PGE „Ścieżka Dekarbonizacji” z grudnia 2023 r. zakładał osiągnięcie zerowej emisji w segmencie ciepłowniczym do 2040 r., gdzie 80% źródeł ciepła miałoby pochodzić ze źródeł odnawialnych i energii elektrycznej, a 20% z paliw ekologicznych i wychwytywania CO2. Zakładał on również odejście od węgla w produkcji ciepła do 2030 r. Ambicje w tym segmencie zostały jednak obniżone.
Obowiązująca do niedawna Strategia Grupy PGE do 2030 r. zakładała wycofywanie wytwarzania energii elektrycznej z gazu ziemnego w energetyce najpóźniej do 2042 r. Czy PGE utrzymuje ten cel? – zapytali akcjonariusze spółki pod koniec czerwca. „Cel ten nie został utrzymany. Nowa Strategia Grupy PGE zakłada osiągnięcie 10 GW elastycznej mocy gazowej do 2035 r. W przypadku wszystkich jednostek gazowych analizowana jest możliwość przejścia na paliwa zdekarbonizowane, takie jak wodór lub paliwa odnawialne pochodzenia niebiogennego (RFNBO)” – odpowiedziało PGE.
Brakuje celu redukcji emisji metanu
W jednym z kolejnych pytań poruszono problematyczną kwestię emisji metanu. Ścieżka zerowej emisji netto Międzynarodowej Agencji Energetycznej do 2050 roku wymaga redukcji emisji metanu, w tym wdrożenia wszystkich dostępnych technologii do 2030 roku w celu usunięcia tych emisji w sektorze gazowym. Jakie były emisje metanu PGE w 2024 roku w podziale na segmenty?
„PGE GiEK S.A. ma największy udział w emisji metanu w Grupie PGE, gdzie emisja metanu wynika z działalności górniczej (KWB Bełchatów i KWB Turów) i jest uwzględniana przy obliczaniu śladu węglowego jako ekwiwalent CO2. Z uwagi na swoją specyfikę, wydobycie ze złóż węgla brunatnego generuje znacznie mniejsze ilości emisji metanu niż kopalnie podziemne opalane węglem. W 2024 roku emisja metanu wyniosła 41,63 Mg CH4. Natomiast w przypadku Segmentu Ciepłownictwo emisja metanu w 2024 roku wyniosła 31,02 Mg CH4. Grupa PGE nie przedstawiła w Strategii konkretnego celu redukcji emisji metanu. Emisja metanu z wydobycia węgla brunatnego należy do tzw. emisji niezorganizowanych – nie ma możliwości jej ukierunkowania, ponieważ występuje powierzchniowo w trakcie eksploatacji w całym urobku, a tym samym jej redukcji i wyznaczenia celów w tym zakresie. Emisje te zostaną ostatecznie zredukowane do zera dzięki zamknięciu kompleksów i rekultywacji terenów pogórniczych” – tłumaczy koncern.
Organizacje pozarządowe: „PGE nie traktuje poważnie ryzyka związanego z transformacją ani klimatem”
– I w rzeczywistości liczy na to, że instytucje finansowe, od których jest zależna, również zaczną je traktować mniej priorytetowo – mówi Gogolewski.
Świadczą o tym odpowiedzi na kolejne pytania.
„Ryzyka związane z gwałtownymi zjawiskami pogodowymi (ryzyka klimatyczne) nie są uznawane przez rynek ubezpieczeniowy i reasekuracyjny za główne ryzyka zagrażające naszym aktywom, w związku z czym nie mają one istotnego wpływu na składki ubezpieczeniowe” – mówi PGE pytane o tego rodzaju ryzyka.
Organizacje zauważają kolejną nieścisłość i przypominają: „Po 2030 r. szereg dużych europejskich instytucji finansowych planuje zakończyć finansowanie i inwestycje w spółki, w których przychody z węgla przekraczają 5% całkowitych przychodów tych spółek/grup kapitałowych? Na stronie 197 sprawozdania zarządu PGE za rok 2024 zarząd informuje, że przychody z węgla w 2024 roku wyniosły prawie 29 mld zł (ok. 6,9 mld EUR), czyli nieco poniżej 45% całkowitych przychodów grupy PGE w 2024 roku”.
PGE nie liczy już na wydzielenie aktywów węglowych. Mimo to dąży do osiągnięcia neutralności klimatycznej
W swojej prezentacji dla inwestorów z grudnia 2024 r., PGE założyło, że osiągnie neutralność klimatyczną do 2050 r., zakładając wydzielenie aktywów węglowych i ich przejęcie przez NABE (Narodową Agencję Bezpieczeństwa Energetycznego)? Jak zarząd PGE ocenia szanse osiągnięcia neutralności klimatycznej przez Grupę PGE w scenariuszu pozostawienia aktywów węglowych w strukturze właścicielskiej Grupy PGE?
„Scenariusz przewidziany w Strategii nie zakłada wydzielenia aktywów węglowych. Cel osiągnięcia neutralności klimatycznej przedstawiony w Strategii ma zostać osiągnięty niezależnie od ich pozostania w strukturze PGE Grupa” – odpowiada koncern.
Zapytano też o aspirację w kwestii energii odnawialnej. W strategii PGE obowiązującej przed aktualizacją na stwierdzono, że długoterminowym celem strategicznym firmy jest osiągnięcie do 2050 r. „100% energii odnawialnej dla klientów PGE i zrównoważyć sprzedaż detaliczną z produkcją z OZE najpóźniej do 2050 r.”
PGE tłumaczy: „Zdecydowaliśmy się na (…) większe uwzględnienie faktu, że nasi klienci mogą coraz bardziej – dzięki instalacjom prosumenckim i magazynom energii – stawać się bardziej niezależni energetycznie. Konsekwentnie zakładamy wzrost udziału OZE w energii sprzedawanej przez PGE, a zakładając między innymi kontynuację programu morskiej energetyki wiatrowej po 2035 r., Grupa będzie na dobrej drodze do osiągnięcia wspomnianej aspiracji na 2050 r.